Warszawa przygotowuje się do obchodów 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Z tej okazji w stolicy pojawiło się wiele inicjatyw upamiętniających wydarzenia z 1944 roku. Jedną z nich jest wyjątkowy mural odsłonięty przy stacji Metro Centrum – miejsce znane jako „Patelnia” zyskało nową symbolikę.
Mural, który mówi o kruchości pamięci
Hasłem przewodnim tegorocznych obchodów jest „Dziel się pamięcią, bo zniknie”. Mural przy metrze Centrum idealnie oddaje sens tej frazy – ukazuje zacierające się obrazy z Powstania Warszawskiego, sugerując, że jeśli nie będziemy pielęgnować historii, może ona bezpowrotnie ulecieć.
Nowa forma upamiętnienia to artystyczna interpretacja przemijania. Fotografie z czasów Powstania rozmywają się w tle kolorystycznym muralu, co wizualnie oddaje proces zanikania wspomnień i ulotności ludzkiej pamięci. Współautorem koncepcji jest Muzeum Powstania Warszawskiego we współpracy z Urzędem Miasta.
– Generał Zbigniew Ścibor-Rylski mówił, że nad Powstańcami rządzi „generał Czas” – przypomniał Jan Ołdakowski, dyrektor MPW. – Dlatego tak ważne jest, by przekazywać historię dalej. Inaczej zniknie.
Warszawa pamięta – program obchodów
Obchody rocznicy jak co roku obejmują szereg wydarzeń edukacyjnych, artystycznych i patriotycznych. Oto wybrane punkty programu:
Wystawy tematyczne
- „Najlepsi. Cichociemni. GROM” – ekspozycja w MPW przy ul. Grzybowskiej 79, dostępna od 23 lipca. Ukazuje elitarny charakter polskich jednostek specjalnych oraz wartości, którymi się kierują.
- „Starba. Fotograf Warszawy 1944” – plenerowa wystawa zdjęć Stefana Bałuka, czynna od 29 lipca na ogrodzeniu Parku S. Żeromskiego przy Placu Wilsona.
Godzina „W”
1 sierpnia o godz. 17:00 całe miasto zatrzyma się na minutę ciszy. Włączą się syreny, a Warszawiacy uczczą pamięć Powstańców. Główne uroczystości odbędą się w Parku Wolności przy MPW.
Inne wydarzenia 1 sierpnia
- „Wolność łączy” – akcja społeczna w godzinie „W”, symboliczne gesty upamiętniające Powstanie.
- „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki” – wieczorne spotkanie przy Placu Piłsudskiego, początek o godz. 20:30.
- Premiera spektaklu „Co dla Pani/Pana znaczy być szczęśliwą/ym?” – pierwsze przedstawienie tuż po północy, kolejne 3–6 sierpnia o godz. 20:30 w Parku Wolności.
Dla aktywnych i ciekawych
- Gra miejska „Labirynt 44. Ostatnie spojrzenie” – 3 sierpnia od 10:00 do 20:00 w hali MZA przy ul. Włościańskiej 52.
- Masa rowerowa – szlakiem batalionu „Zaremba-Piorun” – historyczny rajd rowerowy z przewodnikiem, start 3 sierpnia o 17:00 spod MPW.
- Warsztaty kaligrafii z Ewą Landowską – w stylu lat 30. XX wieku, prowadzone 4–6 sierpnia w bibliotece MPW.
- Marsz Pamięci – 5 sierpnia o godz. 18:00. Trasa od skweru przy ul. Leszno do Cmentarza Powstańców Warszawy.
Sztuka jako forma pamięci
Nowy mural i inne inicjatywy miejskie są przypomnieniem, że pamięć o przeszłości można pielęgnować nie tylko podczas oficjalnych uroczystości. Współczesne formy wyrazu, takie jak sztuka uliczna czy działania społeczne, skutecznie trafiają do młodszych pokoleń. To właśnie im zostanie przekazana odpowiedzialność za to, by historia nie została zapomniana.
