Od połowy maja 2025 roku w Historycznym Centrum Warszawy zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące wyglądu i organizacji ogródków gastronomicznych. Zmiany te wynikają z powołania parku kulturowego i mają na celu poprawę estetyki ulic, ułatwienie poruszania się pieszym oraz lepszą ochronę przestrzeni publicznej.
Park kulturowy jako narzędzie ochrony dziedzictwa
Punktem wyjścia do wprowadzenia nowych zasad była uchwała Rady m.st. Warszawy z grudnia 2023 roku, ustanawiająca park kulturowy „Historyczne Centrum Warszawy”. Wraz z jej przyjęciem, zaczęło obowiązywać prawo miejscowe regulujące wygląd i sposób użytkowania przestrzeni w zabytkowych rejonach miasta. Tym samym Warszawa dołączyła do grona 41 polskich miast i gmin, które zdecydowały się chronić cenne obszary pod względem przyrodniczym lub architektonicznym.
Swobodny chodnik to podstawa
Jednym z priorytetów nowych przepisów jest zapewnienie pieszym wygody poruszania się. Dlatego w większości przypadków chodniki muszą mieć minimum 180 cm szerokości wolnej od przeszkód. Obowiązek ten dotyczy szczególnie miejsc, gdzie występuje duże natężenie ruchu i bogata oferta gastronomiczna – m.in. Starego i Nowego Miasta, Krakowskiego Przedmieścia, Nowego Światu i ul. Foksal. Dodatkowo, precyzyjne limity powierzchni ogródków zostały określone w załączniku mapowym nr 4.
Estetyka ponad reklamę
Nowe regulacje jednoznacznie określają, jakie elementy są dozwolone, a jakie nie. Ogródki powinny być wyposażone w lekkie, łatwe do demontażu meble oraz estetyczną, zadbaną roślinność. Wykluczone są natomiast kolorowe figury reklamowe, wysokie ogrodzenia czy zamknięte namioty z folii. Kolorystyka powinna być stonowana – parasole mogą mieć maksymalnie 15% chromatyczności, a jaskrawe meble są niedopuszczalne. Wszystko po to, by zachować spójny i elegancki charakter ulic w historycznej części miasta.
Dostępność i zima – co wolno, a czego nie?
Równość w dostępie do przestrzeni publicznej to kolejny filar wprowadzonych zmian. Ogródki muszą być dostępne także dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich czy z wózkami dziecięcymi. Użycie podestów będzie możliwe jedynie w miejscach o znacznym nachyleniu terenu, np. na placu Zamkowym czy ul. Mostowej. Z kolei w sezonie zimowym ogródki będą mogły funkcjonować wyłącznie jako trwałe, legalnie rozbudowane elementy budynków – tymczasowe konstrukcje z folii nie będą już dozwolone.
Współpraca zamiast kar
Miasto Warszawa podkreśla, że pierwsze miesiące po wejściu nowych przepisów będą okresem przejściowym. Pracownicy urzędu oraz strażnicy miejscy będą odwiedzać lokale gastronomiczne, udzielać wskazówek, identyfikować niezgodności i pomagać w ich usuwaniu. To forma konstruktywnego dialogu z restauratorami, mającego na celu wspólne kształtowanie przestrzeni przyjaznej zarówno mieszkańcom, jak i turystom.
Przestrzeń publiczna jako wizytówka miasta
Wprowadzone zmiany to krok w stronę uporządkowanej, harmonijnej i estetycznej przestrzeni publicznej. Warszawa stawia na jakość i dostępność, dbając jednocześnie o ochronę dziedzictwa kulturowego. Dzięki temu historyczne centrum stolicy ma szansę stać się jeszcze bardziej reprezentacyjną, funkcjonalną i otwartą przestrzenią – godną swojej roli jako serce miasta.
